Daarom zwijgt de verstandige in deze tijd …..

2 maart 2022 door

Mijn eerste preek ooit ging over de profeet Amos, een boer uit Tekoa, die je een soort Caroline van der Plas ‘avant la lettre’ zou kunnen noemen. Met felle kritiek op onrecht en schijnheiligheid liep boer Amos de nette heren van paleis en tempel lelijk voor de voeten. Hij bedierf hun feestjes door hun gedrag aan de kaak te stellen en ze recht in hun gezicht aan te klagen:

Zij haten in de poort wie opkomt voor het recht,
en verafschuwen wie spreekt in oprechtheid.
Zij vertrappen de geringen en persen hen geschenken af.
Ondertussen bouwen ze hun huizen van duur-gehouwen steen,
en leggen ze kostelijke wijn-gaarden aan voor zichzelf.

Maar gij zult er de wijn niet van drinken, en uw luxe villa’s niet bewonen.
Want uw overtredingen zijn vele, en uw zonden talrijk,
– gij die de rechtvaardige benauwt, die losgeld aanneemt,
en de armen in de poort terzijde dringt.
Daarom zwijgt de verstandige in deze tijd,
want het is een boze tijd
…          (Amos 5)

Hoewel de profeet hen dus striemende woorden in het gezicht slingert, voelt hij ook wel dat ze toch wel hun gang blijven gaan. En hoe harder hij liep te knetteren, des te machtelozer ging hij zich voelen. Daarom doet de verstandige er op zeker moment maar liever het zwijgen toe …

… want het is een boze tijd
Sinds de inval in Oekraïne heb ik dat gevoel ook wel. Natuurlijk het deugt van geen kant, en Poetin als leider is barbaars, rancuneus, misdadig en ronduit gevaarlijk. Daarover is ieder het wel eens. Maar al die volkomen ware woorden zijn ook nogal tandeloos. Ze ademen een onthutsende machteloosheid. Daarom doe ik er liever niet aan mee, om het kwaad niet ook nog de lol te gunnen van mijn machteloze boosheid. In plaats daarvan: laten we de energie van die boosheid, liever gebruiken voor de nodige voorbereidingen op wat komt. Zwijgen om beter te kunnen nadenken en anticiperen op de komende maanden. Want … ???

Komen er nieuwe “nieuwe buren”?

Het lijkt onvermijdelijk dat honderd duizenden Oekraïners zich over Europa zullen verspreiden om een veilig heenkomen te zoeken. Kortom, een nieuwe vluchtelingengolf komt onze kant uit. En hoe zal onze reactie zijn? Ik denk terug aan de tijd van de Maidanrevolutie in Kiev (febr. 2014), waar twee Europarlementariërs de Oekraïners bemoedigend toespraken. De Belgische oud-premier Guy Verhofstadt beloofde de samengestroomde menigte: “Er komt iedere week een nieuwe EU-delegatie hierheen tot jullie de strijd hebben gewonnen”. En de inmiddels helaas overleden Nederlander, Hans van Baalen vulde hem aan: “We stay with you: we blijven bij jullie en laten je niet in de steek”!.
Nou dat mogen wíj dan nu gaan doen. Want het lijkt me geen vraag óf er vluchtelingen uit Oekraïne zullen komen, maar: wanneer en hoeveel? En: hoe vangen we ze op?

Inwoning: geen nieuwe ‘buren’, maar logés – Graag uw reactie!
Het ligt niet voor de hand om mede-Europeanen op te vangen in grote AZC’s. Zij staan cultureel veel dichter bij, dan mensen uit Afrika of het Midden- of verre Oosten. Ze zijn in sterkere mate te zien als ‘familie’. En als je familie in de knijp komt te zitten, dan neem je ze op in je eigen huis. Ik neem ook aan dat dat voor kortere duur zal zijn, en dat vrijwel alle Oekraïners als de strijd wordt be-eindigd, zo snel mogelijk terug willen naar hun eigen land en huis.
Nu ja, dit is natuurlijk speculatie, maar graag nodig ik jou, beste lezer uit, om te reageren op dit idee.
En graag je mening over de vraag: hoe kunnen we ons het beste voorbereiden op de stroom vluchtelingen zodra die ons land binnenkomt.

Tot Slot
De profeet Amos be-eindigde het boven gegeven citaat als volgt: “Zoekt het goede en niet het kwade, opdat gij leeft en aldus de Here, de God van alle mensen met u zij …”. Deze wens wil ik graag ombuigen naar degenen die nu zwaar worden belaagd. In de vorm van een gebed:

voor de inwoners van Oekraïne,
voor getroffenen door onvermoed zinloos geweld.
In verbijstering zien en horen we het aan.
Heer, ontferm U over het land en haar inwoners.
Laat het geweld stoppen, de wapens zwijgen.

Voor de Oekraïense gemeenschap in ons land,
zij hebben grote zorgen om familieleden en geliefden.
wees hen nabij nu alles zo onzeker is,
geef hen moed om vol te houden.

Geef wijsheid – hoe onwaarschijnlijk ook – aan alle betrokken leiders.
dat – wonder boven wonder – toch nog vrede gezocht en gevonden wordt.
En tot het zover is, toon ons de weg van omzien naar elkaar,
van mildheid, vertrouwen en gastvrijheid.
Dat wij, in Nederland en Europa onze harten openen,
En onze huizen, als dat van ons wordt gevraagd, amen.