Het grote gebod
29 januari 2024Het ging zondag over het “grote gebod” dat op het lijf der mensen is geschreven. Of diep verborgen ligt in je ziel. Die paar tientallen jaren dat je hier rondloopt: wat moet je dan eigenlijk doen, om je bestaan – je éigen leven én dat van anderen – niet te verknoeien.
Wij-mensen zijn het spoor nog wel eens kwijt, dieren nooit. Die weten precies waartoe ze op aarde zijn. Wat ze moeten doen; en wat ze mogen doen. Als voorbeeld nam ik zondag de ZWALUW, waarvan ik bijgaande foto ooit kreeg toegespeeld door Otte Zijlstra. Wat is het “grote gebod” voor de zwaluw?
De tortelduif en de gierzwaluw kennen de tijd van hun trek
e ziet een trotse moederzwaluw, die haar jongen al een aardig eind op weg heeft geholpen, ergens hoog in een rotswand … Spoedig zal voor die jongen het angstwekkende moment aanbreken,
waarop ze met onwaarschijnlijke moed uit dat torenhoge nest zullen springen de diepte in …. En dan móeten ze vliegen. Jonge zwaluwen doen dat naar het voorbeeld van hun ouders, maar meer nog volgen ze de in hen gelegde wet, het grote gebod der zwaluwen en dat is:
Gij zult het luchtruim bevliegen met geheel uw KRACHT
en met beide uw vleugels.
Over enkele maanden, als de herfst nabij is, zullen deze jonge zwaluwen sterrenbeelden volgen, waar ze geen weet van hebben. Ze zullen 1000-den en 1000-den kilometers afleggen op weg naar
het warme, zwoele zuiden, hoog over bossen, bergen, zeeen ……
Maar daarmee doen ze niets anders dan slechts de “wet” te volgen, die ín hen is gelegd.
Dat geldt trouwens van álle dieren, planten, organismen. Ook de hemellichamen, zon, maan en sterren: van ál deze schepselen geldt: ze bestaan en leven geheel conform de ín hen gelegde bestemming. Maar hoe zit dat met het schepsel dat MENS heet? Wat is voor ons het grote gebod?
De kroon (?) der schepping
Wat is voor mensen de diep in hen gelegde bestemming? Je voelt het al aankomen: dat is het grote liefdegebod. “God boven alles en de naaste als je zelf”. Wat is dat eigenlijk: liefde?
Liefde in alle vormen heeft te maken met het zoeken, streven naar verbinding. Dat is al heel duidelijk als je denkt aan AMOR of EROS. Als je verliefd wordt, dan is je hele wezen en ook je fysiek erop gericht om je met het object van je liefde te verbinden, verstrengeld te raken, een innige Skin-to-Skin experience en meer.
Bij het Bijbelse liefde-gebod gaat het om de meer vriendschappelijk-sociale variant van liefde. Niet Amor of Eros, maar het Griekse woord AGAPY. Een agapy-maaltijd is een liefde-maal, b.v. een buurt-maaltijd, waarbij het eten in liefde en vriendschap van goed ‘Noaberschap’ wordt gedeeld. Je mag ook denken aan de Eucharistie of het Avondmaal, waarbij brood en vrucht van de wijnstok worden gedeeld. Ook hier is de liefde die bedoeld wordt volledig gericht zijn op Verbinding.
Probeer altijd de “verbinding met …” in het oog te houden. Met God boven je of diep van binnen; met de mensen naast je of met wie je maar te maken krijgt; zelfs met je vijanden of je tegenstanders. Die hoef je niet lief of aardig of sympathiek te vinden. Maar hoe erger de ruzie, hoe noodzakelijker het wordt om je met elkaar te verstaan. Anders wordt het geheid moord of doodslag.
En je weet: een oorlog wordt nooit anders be-eindigd dan doordat de strijdende partijen met elkaar gaan overleggen. Vredesbesprekingen zijn de volledig juiste gehoorzaamheid aan het gebod om zelfs je vijanden “lief” te hebben, dat wil zeggen: de verbinding te zoeken ook – of juist! – met hen, met je vijand dus!
Het schijnt dat we in dat opzicht nog niet echt die mooie “kroon”, het schoonste sieraad in de schepping z i j n. Verbinding zoeken met de vijand??? ‘k-Stuur er liever een drone op af!.
Maar laat ik positief eindigen. Zie hier een mooi gedicht van SIRE, de stichting voor “reclame met een menselijke boodschap”. Het is gericht op mensen en jongeren die zich depri voelen of somber over hun toekomst. En wie het maar moeilijk lukt om de zon te zien schijnen. Als alles donker is. ….
Als de wereld donker voelt
en alles lijkt uit evenwicht,
Weet dat ook in donkere tijden
er kleine puntjes zijn van licht.
Soms heel groot,
Maar vaker klein.
Je kunt ze zoeken …
… of er zélf één zijn
Dus kijk om je heen
Hou je ogen heel goed open.
Vínd je punt van licht,
En durf er op te hopen.