Hoe je kijkt is wat je ziet: mensen als bomen

26 augustus 2016 door

Mensen brengen een blinde man bij Jezus met de vraag of die hem wil genezen. Vroeger als ik was gevallen bij het spelen en met mijn pijnlijke plek troost zocht bij mijn moeder, pakte ze weleens een zakdoek, bevochtigde die met wat speeksel en wreef over de pijnlijke plek. Ook droogde ze mijn tranen en even later stortte ik mij dan weer vrolijk in het spel van voorheen, volledig getroost en bevrijd van alle kinderpijn. Toen ik teener werd kon dit natuurlijk niet meer. Als mijn moeder nog eens de zakdoek ter hand nam, wendde ik met bedekt afgrijzen mijn hoofd af. De magisch-effectieve therapie van voorheen was ineens “vies” geworden. Jezus doet net zoiets als mijn moeder. Hij neemt de blinde apart, doet wat speeksel op zijn ogen en vraagt: zie je al iets? De man antwoord dat hij de mensen “als bomen ziet”, bewegende bomen. Vervolgens wrijft Jezus nog een keer over zijn ogen en dan – zo vertelt Marcus dit kleine verhaal – ziet de man weer helder, geen wandelende bomen meer maar echt: de mensen zoals ze zijn, in alle scherpte en realiteit. Als je dit verhaaltje letterlijk neemt, dan is de genezing eerst maar half geslaagd. En pas in tweede instantie is de blinde echt weer helemaal gezond. Maar sinds kort denk ik dat het misschien wel andersom moet zijn.

Bomen volgens Hans Andreus
Dat komt door het gedichtje van Hans Andreus dat onder dit stukje staat. Voor hem zijn bomen: symbolen van verbinding. Bomen verbinden hemel en aarde, ze zijn als een bruiloft, die mensen samensmeedt. Bomen geven schaduw en beschutting, je kunt er koelte vinden en tot jezelf komen. Je kunt er rust vinden en in zekere zin genezing zoals ik ooit ondervond bij mijn moeder en haar zakdoek.
Dat die blinde man de mensen eerst “als bewegende bomen” ziet, krijgt nu een krachtige en sterk,positieve betekenis. Laat het alsjeblieft zo zijn, denk ik nu, dat mensen “als bomen” zijn, die verbinding en bescherming bieden! Als je de mensen in het echt en in alle scherpte ziet, is dat lang niet altijd het geval. Kortom, het eerste gaat over mensen naar hun wezen: hoe we bedoeld zijn. Het tweede gaat over de soms rauwe werkelijkheid waartoe wij mensen kunnen vervallen.
Door berichten, beelden van oorlog en bomaanslagen loop ik soms het gevaar mensen vooral negatief te zien, alsof terrorisme laat zien wat en hoe mensen echt zijn. Tegenover al dat slechte nieuws staat die nog maar half genezen, maar al scherp-ziende patiënt van Jezus. Deze halve blinde herinnert mij eraan, dat mensen ten diepste “als bomen zijn”. En zo wil ik ieder ook benaderen. Als bomen, in de zin van Hans Andreus:

Naar een boom ziende, zie ik
hemel en aarde in elkanders armen
want een boom, een boom is een bruiloft

Hartelijke groet, ds. Fokko F. Omta.