Over je eigen schaduw heen springen (wk. 23)
3 juni 2013Van de stripheld Lucky Luke is bekend dat hij zijn revolver sneller kon trekken en afschieten dan zijn schaduw. Het kan natuurlijk niet echt, want hij zou sneller moeten bewegen dan de snelheid van het licht dat voor de schaduw zorgt. Maar áls het wel zou kunnen, dan zou het gaan om een lichamelijke behendigheid. Bij de uitdrukking “over je schaduw heen springen” gaat het niet om fysieke, maar veeleer om een psycho-sociale behendigheid.
In feite gaat het om één van de twee voorwaarden, die ik vorige week noemde, voor een waar of deugdelijk geloof. Even ter herinnering, een deugdelijk geloof – hetzelfde geldt voor een deugdelijke levensbeschouwing zonder God – moet ten eerste de (mede-)menselijkheid bevorderen en ten tweede moet de aanhanger van dat geloof bereid zijn om kritisch naar zichzelf en naar het eigen geloof of levensvisie te kijken. Over je schaduw heen springen is eigenlijk een vorm van zelf-kritisch kunnen zijn.
Nu lees en preek ik in deze weken in de Fenix uit en over het boek Handelingen der apostelen. De eerste Christenen waren (net als Jezus) Joden die zich met hun verhaal van Jezus richtten tot Joden én niet-joden. Dat laatste was al een vorm van over hun eigen schaduw heen springen. Want daarvóór was het voor Joden verboden en onmogelijk om een geestelijke gemeenschap te vormen met niet Joden. Niet dat dat typisch Joods is, het geldt voor veel mensen. Meestal houden we ons als vanzelf aan het gezegde “soort zoekt soort”. En dat geldt vaak nog veel sterker voor gewoontes die een grote betekenis voor ons hebben, gebruiken die ons dierbaar zijn. Daar houden we vaak hardnekkig aan vast. Voetbal is soms ook net religie en voetballers kunnen daar ook heel ver in gaan. Robben bv. – ik noem hem vaak onze kniesoor uit Bedum – schijnt b.v. altijd op precies dezelfde wijze z’n sokken aan te doen, z’n veters te strikken en achterwaarts het veld te betreden. Als hij dat niet doet, dan is het zéker dat hij een blessure oploopt.
Maar goed, terug naar religie en naar de eerste Christenen. Vanuit hun Joodse achtergrond was het hen niet toegestaan met onbesneden heidenen één span te vormen. Toch komt dat op hun pad en moet het gebeuren; en komende zondag lezen we daarover het verhaal van de Kamerling uit Morenland, een vreemdeling afkomstig uit Ethiopie, dus niet alleen een niet-Jood, maar ook iemand met een andere kleur, een buitenlander en onbesnedene. Kortom, een volstrekt vreemde, nieuwe eend in de bijt van de beginnende kerk. Hoe daarop te reageren?
Eén van de leerlingen van Jezus, Filippus, krijgt de opdracht erop af te stappen, de opmaat voor een mooi verhaal. Komende zondag in de Fenix. Wie weet ….. maar in ieder geval,
Hartelijke groet, ds. Fokko F. Omta