Toeval?
23 september 2024Afgelopen zomer was ik bij ons huis in Wijnaldum (Friesland) een dagje aan het maaien en wieden, toen er drie fietsers langsfietsten. Twee vrouwen en een man, die ik herkende ondanks zijn helm.
He, hallo! zei ik, verbaasd – kon zo gauw niet op zijn naam komen. Ik kende hem vanuit Amstelveen waar ik in Coronatijd in 2020/21 werkte voor de Kruiskerk.
De man keek op en toen waren ze al voorbij.
Maar na 50 m stopten ze en kwamen ze terug: de man, zijn vrouw (Loes), die in de KKR zat en een vriendin. Verbaasd elkaar hier in Friesland tegen te komen, maakten we een praatje, toen ook Froukje, een vrouw uit het dorp kwam aangewandeld, die kende ik van lang geleden toen ik in Sexbierum was. Ik zei: Froukje, moet je nagaan, ben ik hier aan het werk en komen hier zomaar deze drie mensen op de fiets: die ik ken uit AMSTELVEEN: wat een toeval!
Nee, zei Froukje heel beslist, geen toeval, TOEVAL bestaat niet.
Voorzienigheid
Ok, zei ik toen, geen toeval …. Moet ik dan zeggen, dat het de LEIDING van GOD is, die ons hier uit Amstelveen, Wijnaldum en Schoorl heeft samengebracht?
Oh nee, zei Froukje opgewekt, maar ook hartgrondig, asjeblieft niet. Laat God er maar buiten.
Froukje ken ik nog van de catechisatie. Ze is wel lid van de kerk in Wijnaldum, maar voor het stramme geloof van vroeger is ze huiverig. Haar vader was echt een gelovige rouw-douwer, met een onverbiddelijk Godsbeeld: DUMNIE MOT ZE MAAR OEMSIMME – zei die wel es. Je moet de mensen er van langs geven. Nee dat type Boeman-God: daar wil Froukje niets meer mee te maken hebben.
Goed, zei ik toen: dan is onze ontmoeting géén toeval; en ook géén Leiding Gods:
Wat is het dan wel? Hoe wil jij het dan noemen?
Ja, dat wist Froukje ook niet, en de Amstelveners – enigszins verbouwereerd dat ze zomaar in een levensbeschouwelijk annex theologisch gesprek ploften – hadden ook geen idee. Maar zelf wist ik van geen ophouden.
Geschenk van het Universum
Ik heb nog wel een 3e mogelijkheid. Als het geen toeval is, en ook niet komt van God:
Is onze ontmoeting hier samen dan misschien een GESCHENK van het UNIVERSUM?
Nou, zei Froukje, daar kon ze wel mee leven, vond ze wel mooi.
Misschien zeg je als lezer: wat een onzin!.
Het is helemaal niet nodig om aan zo’n onbeduidend voorval een oorzaak of diepere grond toe te kennen. De 4e persoon vond het ook maar een “zwaar gesprek” zo ’s morgens om 10 uur. En daar kan ik ook wel weer inkomen.
Toch zijn er legio voorvallen, waarbij mensen die behoefte WEL hebben:
b.v. de geboorte van een kind. Dan komen verschillende soorten duiding om stem te geven aan een diepgevoelde verwondering of dankbaarheid vaak als vanzelf bij mensen boven.
Is de komst van een baby: 1. Een toeval product? 2. een blinde samensmelting van een onopzettellijke ei-cel en een even willekeurige zaadcel? Of 3. het gewenste resultaat via een hoogwaardige reageerbuis bevruchting? 4. Is het een gave van God? Of 5. een geschenk van de Natuur?
Wie zal het zeggen? Misschien is het wel alle vijf!
Hgr. ds. Fokko F. Omta