Via Hemelvaart van Pasen tot Pinksteren

Sinds de allereerste PAASDAG hadden verschillende volgelingen momenten gehad, waarop ze Jezus ná zijn dood opnieuw “zagen en hoorden”. Hoe je dat “horen en zien” wilt duiden, mag ieder zelf bedenken. Velen zagen of zien dat heel letterlijk, namelijk dat Jezus in fysiek-levende lijve opdook.
Anderen spreken van verschijnings-gezichten, visioenen die zich opdrongen aan de beleving van die volgelingen.
Duidelijk is dat het geen ‘normale’ belevenissen waren, maar buiten-gewoon oftewel para-normaal.
Voor de betrokkenen ZELF waren het diep ingrijpende ervaringen, waardoor ze uit hun verdriet om Jezus’ dood en uit hun eigen machteloosheid werden opgetild.
Nu kun je je voorstellen dat deze verhalen als een lopend vuurtje rondgingen.
Bij zijn LEVEN kreeg Jezus soms hele massa’s mensen achter zich aan: sommigen uit echte belangstelling, maar soms ook op grond van opportunisme of sensatiezucht.
Het is best mogelijk dat er ook NA ZIJN DOOD ineens alle mogelijke mensen opduiken met het verhaal dat ook zíj een ontmoeting met Jezus hadden gehad. Het werd bij wijze van spreken een soort strijd: Heb jij Jezus al op bezoek gehad? Nee? Nou, ik wél hoor!
Welnu, tegen deze achtergrond kun je het verhaal van de Hemelvaart dan zien als een poging van de jonge kerk om hier toch wat paal en perk aan te stellen. Hemelvaart betekent dan dat Jezus is “opgevaren ten hemel en nu zittende is aan Gods rechterhand” (aldus de Apostolische Geloofsbelijdenis).
En als Jezus nu in de hemel is bij God, wel, dan is het dus afgelopen met die echte of zogenaamd fysieke verschijningen hier op aard.
Ik geef dit maar als een voorbeeld van hoe er vaak met het artikel van de Hemelvaart theologisch is geworsteld dan wel gejongleerd. Maar ik heb ook nog een andere uitleg.

Hemelvaart: Fiducie in mensen

Stel je de diplomering voor van studenten die een beroepsopleiding achter de rug hebben. Beetje omgekeerd aan de Hemelvaart. Niet hun leraar gaat hén verlaten, maar die studenten verlaten hun leraar en hun opleiding. Ze kunnen nu zelf worden losgelaten op arbeidsmarkt. Daar hebben ze de blijvende aanwezigheid van hun docent niet langer voor nodig. Zo kom ik tot de betekenis van Hemelvaart als “het Feest van Gods vertrouwen in ons”.
Want: Jezus, de leraar, vindt het kennelijk NIET nodig om de leerlingen nog langer als kinderen bij de hand te nemen; hij hoeft er niet meer bovenop te staan, zoals voorheen. Het leerproces is in die zin afgesloten dat ze nu steviger kunnen worden uitgedaagd, zonder bij alles de leraar bij de hand of in hun nek te hebben. Natuurlijk moeten ze nog veel leren en zúllen ze ook nog veel leren, maar om verder te groeien hebben ze nu voldoende spirituele bagage. God heeft vertrouwen in mensen. Jezus laat zijn volgelingen los, net zoals ouders hun kinderen loslaten of leraren hun leerlingen, wanneer die overgaan naar een volgende fase.

Vertrouwen in mensen?

Deze uitleg heb ik eens in een preek op Hemelvaart gegeven en de mensen vonden dat wel een mooie gedachte. Positief en bemoedigend. God heeft vertrouwen in jou! Mooi is dat !!! Hoeven we het es niet te hebben over de vraag of “ik nog wel geloof in God”! Dat is nu echt even minder belangrijk. Want bij Hemelvaart gaat het om: God’s geloof in jou. God gelooft in ons: in mensen!
Ik moet er eerlijk bij zeggen: dit was een preek ergens eind 80-er jaren. Het weerspiegelt wel aardig de veel optimistischer tijd van toen ten opzichte van vandaag.
Ik geef een meditatieve vraag om zelf over na te denken: Heeft de Schepper van Hemel en Aarde vandaag ook nog vertrouwen in de mensheid?
En als je moeite hebt met dat “schepper van Hemel en Aarde”, mag je de vraag ook vervangen door de volgende: Heb jij zélf vandaag nog vertrouwen in de mensheid?
Ik moet daar soms wel hard mijn best voor doen.

Pinksteren

En precies bij dat laatste kan Pinksteren ons helpen. Pinksteren is het Feest van de Geest. De ietwat ingekakte groep leerlingen krijgt op eerste Pinksterdag nieuw élan, nieuwe energie. Ze raken geïnspireerd, ontvangen vuurkracht om op eigen benen te staan. De leraar (Jezus) is ver weg. Maar zijn spirit en geest breken door hun grauwsluier heen. Waar Jezus eindigde, gaan de leerlingen nu met vallen en opstaan verder. Discipelen worden Apostelen, leerlingen worden letterlijk “gezondenen”, dat wil zeggen, ze worden mensen met een missie. De zaak van verbinding, vrede en recht wordt een kwestie van hun eigen ‘geloof, hoop en liefde’. Niet langer is Jezus zelf bij hen, maar wél zijn inspiratie, zijn voorbeeld.
Pinksteren wil zeggen dat dat nu eindelijk bij hen doorbreekt. Ze worden in de kern van hun persoon “geráákt” door zjjn Geest, die de Geest van God is én die van mensen. Die geest en die inspiratie heb ik nodig. Zij helpen mij om vertrouwen te blijven houden: in God én ook in mensen.

Heer raak mij aan met uw adem,
reik mij uw stralend licht,
Wijs mij nieuwe wegen,
geef op uw waarheid zicht.

Kom en doorstraal mijn dagen,
Geest van God uitgegaan,
die mijn ogen opent
voor wie nu naast mij staan.