Vredesweek

16 september 2024 door

Afgelopen zondag begon de ooit befaamde Vredesweek. Toen (tot in het begin van deze eeuw) werd er nog kritiek geuit op bewapening. De 2%- norm voor Navo Lidstaten om aan defensie te besteden werd ook nooit gehaald. Al weet ik niet zeker of dat uit overtuiging gebeurde of uit slapheid, uit politieke gemakzucht. Als de nood aan de man kwam, dan zou Amerika het immers toch wel voor ons oplossen. Dat ligt nu wat anders. Maar goed, terug naar de kritiek.
Vanuit de Vredesbeweging werd bepleit om kosten voor bewapening zoveel mogelijk te vervangen door in te zetten op: Ontwikkelingshulp. Door arme landen op de been te helpen (net als Europa na WOII door de Marshallhulp), zou het veiliger worden in de wereld; veiliger dan door overal wapens in te pompen.
Vandaag kan de wapenindustrie zich in de handen knijpen en gouden bergen tegemoet zien.
Daarentegen wordt ontwikkelingshulp nu door velen beschouwd als weggegooid geld. De 0,7% – norm (OESO) die in 1970 door een aantal vooral Europese landen vrijwillig werd afgesproken, is ver buiten beeld. Nederland hield zich eraan tot 2013. Sindsdien is het percentage van het BNP voor Ontwikkelingshulp gestaag gedaald. En het huidige kabinet wil er nog verder van af. We zullen zien wat dit voor gevolgen heeft voor de toestroom van vluchtelingen dan wel gelukzoekers uit arme landen. Mijn boerenverstand zegt: als je mensen ginds helpt om hun eigen broek op te houden, dan zakt de noodzaak om een levensgevaarlijke oversteek te wagen naar Europa. Ontwikkelingshulp heeft niets te maken met: “kijk ons eens goed zijn!”. Nee, ik zie het eerder als een verkapte vorm van egoïsme dan wel eigenbelang. Als de verschillen in rijkdom en welvaart tussen mensen en volken te groot worden – en dat zijn ze allang naar mijn idee – dan kun je er gif op innemen dat de armen op zeker moment hun deel komen halen. Je eigen geluk zoeken, dat is menselijk. Dat deden wij vanuit Europa ook altijd. Geluk zoeken staat niet zo heel ver af van die zogenaamde VOC-mentaliteit.

Wat kunnen kerken er aan doen? Bidden.
Wat betreft de politieke keuzes voel ik me eerlijk gezegd tamelijk machteloos. De dingen gaan zoals ze gaan. Door de Oekraïne oorlog staat het ideaal van Ontwapening geheel buitenspel. Wie er voor pleit staat gelijk buiten de discussie.
Daarom keer ik maar terug naar één van de kerntaken van kerkzijn en van mijn roeping als predikant.
En besluit ik met een gebed, waarin de nodige zinnen en woorden te horen zijn uit verschillende kerk-liederen. Ik ga het deze zondag bidden in de Fenix.
Graag wens ik ieder vrede.

Geef vrede Heer, Geef Vrede,
Wij kiezen vaak voor strijd.
Ook wordt het recht beleden,
maar de sterkste wínt het pleit.
Onrecht, veel, op onze aarde
de leugen triomfeert
al die woorden zonder waarde,
maar vrede wordt niet geleerd.

Kom toch om de ban te breken
van de ‘macht der duisternis’.
Geef in ons bestaan een teken
Dat uw vrede zeker is.
Hef ons op uit onze zonden
werp de duivelen bij ons uit
Dat de VREDE wordt hervonden:
Adem in , Adem uit.

God, deel ons uw liefde mede,
Liefde, die de boosheid tart,
Die de mond opnieuw leert spreken
ons hart en onze handen leidt,
Maak ons tot een krachtig teken,
tot Uw vrede wint de strijdt.

Hgr. ds. Fokko F. Omta