Week van de Vrede & dirty diesel
21 september 2016Waar Nieuwe Niedorp in het afgelopen weekend Floralia vierde, is het komende zondag bloemencorso in Winkel. In beide gevallen gaat het om de lust van het oog en wordt er gestreden tussen dorpen, straten, vriendengroepen, wie deze lust het meest oogstrelend weet te bevredigen. Er spelen allerlei vormen van dorps-trots mee, chauvinisme, en speelse rivaliteit. Wat het oplevert is een sportieve strijd, die de lust voor het oog alleen maar tot grote hoogte doet opstuwen, prachtige kunst, iedereen blij. Denkend aan de week van de vrede, denk ik ook aan strijd, die alleen heel wat minder vrolijk maakt; rivaliteit, die geen positieve, maar louter negatieve energie genereert. Niet de lust van het oog is hier in het geding, maar de lust van de sterkste, de lust van macht en invloed, en ‘money’. Déze laatste lusten leveren geen schoonheid op, maar lelijkheid, verwoesting, en diep-menselijke oorlogs-ellende. Het valt me niet mee om tegen deze achtergrond iets te maken van “vredeszondag”, en weet nu ook nog niet wat het gaat worden – gelukkig is het nog maar maandag. In Dagblad Trouw stond vanmorgen een artikel over het petrochemie bedrijf Trafigura. Enkele jaren geleden was Trafigura in het nieuws vanwege het dumpen van verontreinigd afval, nota bene in en rond een woongebied in Ghana. Er vielen 16 doden en meer dan tienduizend mensen werden ziek. De zaak sleept nog steeds.
Dirty Diesel
Maar Trafigura heeft nog iets veel beters bedacht. Ze produceren namelijk op grote schaal diesel voor de Afrikaanse markt. Gelukkig zijn de milieunormen in Afrika wel schappelijker dan bij ons. De diesel die in Afrika wordt getankt, kan maar liefst duizend keer meer zwavel bevatten dan in Europa is toegestaan. In de burelen van Trafigura wordt dat “African quality” genoemd. Trafigura is een Zwitsers bedrijf, maar het heeft zijn opslagtanks en raffinaderijen in Amsterdam-Rotterdam-Antwerpen. Volgens een door ‘Trouw’ aangehaald onderzoek worden “benzine en diesel aangelengd met goedkope en giftige componenten als zwavel en benzeen …”. Dit is er medeoorzaak van dat de luchtkwaliteit in steden als Lagos of Dakar slechter is dan bij voorbeeld Peking, de stad die berucht is om zijn luchtvervuiling. Juridisch valt er weinig tegen te doen. Want Afrikaanse landen hebben vaak nog geen milieuwetgeving. Maar moreel gezien komt het op mij over als walgelijk en weerzinwekkend. Vrolijk word je er tenminste niet van! Maar goed, ik weet nog niet wat het gaat worden komende zondag.
Waar ik wél vrolijk van wordt is dat het Lucaskoor o.l.v. Margreet Komen aan de viering meedoet. Zij hebben in ieder geval een paar mooie liederen over vrede. Zo komen we via de ‘lust voor het oog’, en die van ‘money’ en ‘macht’ ten slotte uit bij de ‘lust van het oor’. Deze laatste lust zal zondag ruimschoots bediend worden.
Hartelijke Groet, ds. Fokko F. Omta